Fragiele lijnen, stippen, arceringen en spiralen kenmerken het werk van Marian Bijlenga. In de bijna 25 jaar dat zij als beeldend kunstenaar werkzaam is, heeft haar poëtische werk, gemaakt van paardenhaar en kleine elementen van textiel, in Nederland maar ook in Japan en de Verenigde Staten grote indruk gemaakt.
Haar wandobjecten bestaan uit aaneengeschakelde losse delen waarin vorm en contravorm elkaar afwisselen en herhaling van gelijkvormige elementen spannende structuren opleveren. De werken lijken te zweven omdat ze met spelden op de muur zijn geprikt. De schaduwwerking op de achtergrond is beeldbepalend.
Lijnen
Begin jaren ’80 neemt Marian Bijlenga de draad als uitgangspunt en bouwt structuren op met losse, in lijm gedoopte katoenen draden, die onderling verknoopt of verlijmd, een boeiend lijnenspel opleveren. Een ondergrond ontbreekt. Het resultaat is soms transparant, met elke draad zichtbaar maar het kan ook een compactheid opleveren, die ontstaat door vele lagen, draad voor draad neergelegd.
Tekens aan de wand
Rond 1990 verandert het werk van Marian Bijlenga sterk. Zij begint met paardenhaar te werken, een materiaal dat van zichzelf een zekere stijfheid heeft. Zij verwerkt het paardenhaar los geknoopt, gebundeld of als vlies en geeft dit, gecombineerd met papier en katoen, met de naaimachine zijn stevigheid. Het paardenhaar wordt in natuurtinten gebruikt of in helder geverfde kleuren als blauw en rood.
Met allerlei kleine elementen, min of meer met dezelfde vorm, bouwt zij een vlak op, soms geïnspireerd door plattegronden van steden, structuren uit weefsels of lettertekens. Er ontstaan zeer fragiele, ijle en kwetsbare werken.
Vanaf 1993 manifesteert haar fascinatie voor grafische tekens, lettervormen en kalligrafische elementen zich steeds sterker. Marian Bijlenga is niet zozeer geïnteresseerd in teksten op zich maar in het schrift. De tekst is dan ook zelden leesbaar. Ook de tussenruimte tussen grafische vormen inspireert haar. Diepblauw paardenhaar verwerkte zij in een 68-delig werk van letterachtige tekens, nu in de collectie van het Textielmuseum. Zij werpen hun schaduwen op de wand en geven ruimte aan een vrije interpretatie.
Natuur als inspiratiebron
Vanaf halverwege de jaren negentig ontstaan er werken met als inspiratiebron de natuur: spiralen, bladeren, stroming en de stip. Wat latent in het werk van Marian Bijlenga aanwezig is, komt nu sterk naar voren. Spitse bladvormen wervelen als spiralen van paardenhaar over de muur. In een werk als ‘Red Dots’ (collectie Stedelijk Museum, Amsterdam) doen de rode noppen, waaruit borstelige paardenharen steken, denken aan cellen of moleculen. De losse noppen zijn in een open structuur ragfijn met elkaar verbonden tot één organisch geheel.
Speciaal voor het Textielmuseum maakte zij in 2001 een groot werk van blauw paardenhaar. De dunne strengen paardenhaar lijken een inkttekening van in elkaar grijpende spiralen, die sterk een idee van kolkend water oproepen.
De laatste jaren is de natuur nog meer in haar werk doorgedrongen: de door haar jarenlang verzamelde aangevreten bladeren met hun prachtig gekartelde randen, planten als judaspenning, door insecten vermolmd hout of verweerde paddestoelen leveren haar de inspiratie voor haar meest recente werk. Onlangs verwierf het museum voor de collectie het werk ‘Sporen’ (Traces): een duizelingwekkende warreling van sporenelementen van 3 bij 3 meter in donkerrood paardenhaar en velours.
Deze eerste grote overzichtstentoonstelling van Marian Bijlenga in Nederland omvat grotendeels werken uit de collectie van het Nederlands Textielmuseum. Daarnaast hebben het Stedelijk Museum in Amsterdam en diverse particulieren werk in bruikleen afgestaan.
Veel van haar werk bevindt zich in toonaangevende musea in binnen- en buitenland en in particuliere verzamelingen. Zo bezit koningin Beatrix een werk van Marian Bijlenga, dat zich bevindt in haar werkkamer.